De Fontein plaatst zich voor de finale van het Basisschoolschaken
Zo'n 40 jaar geleden werd de dominantie in het BSK (zo heet het nationale kampioenschap schaken voor scholen sinds die tijd) overgenomen door de teams van scholen uit de grote steden. Amsterdam, Eindhoven, Maastricht, Utrecht, Hilversum. Héél het BSK? Nee, een kleine nederzetting bleef moedig weerstand bieden aan de suprematie en maakte het leven van de teams uit de omringende grote steden bepaald niet gemakkelijk...
Zo begint elke Asterix en Obelix.
En dat was opeens het beeld dat gistermiddag bij ons opkwam toen we doorkregen dat de Fontein zich had geplaatst voor de finale van het BSK over twee weken in Arnhem. Van de 2300 schoolteams die elk jaar meedoen, komen er uiteindelijk 72 in de landelijke halve finale. Van die 72 teams plaatsen er zich slechts 24, net iets meer dan 1%, voor de finale. En dan gaat het gewoonlijk over scholen uit grote steden. Laat ik de plaatsen van de scholen die naar de finale gaan maar eens opnoemen: Amsterdam, Amstelveen, Hilversum, Leeuwarden, Hilversum, Muiden, Groningen, Utrecht, Apeldoorn, Bussum, Arnhem, Venlo, Eindhoven, Schiedam, Rotterdam, Wassenaar, Leiderdorp, Spijkenisse, Den Hoorn en ....... Ten Boer! Marcel, de vader van Sven, benoemde het als eerste: dat is toch wel heel bijzonder dat je als klein dorpje, Ten Boer, opeens in dat rijtje met grote steden staat. En de buzz ging na afloop ook rond in Almere ('Ten Boer? Waar ligt dat?').

De sfeer onderling bij de begeleiding (grappend noemden we elkaar de hele dag al materiaalcommissaris, masseur, chauffeur van de spelersbus en video-analist) was al jolig, maar opeens was er de mare dat we in Ten Boer een schaakdruïde hebben die speciale toverdrank heeft gebrouwd en dat Bram als kind per ongeluk in de ketel met de toverdrank is gevallen.
Het was het einde van een prachtige en inspirerende dag waarbij Joris, Sven, Milan en Thijs zich op onnavolgbare manier wisten te plaatsen voor de finale van het BSK over twee weken in Arnhem. Wat een buitengewone prestatie van ons viertal.

Laat ik een kort verslag per ronde geven. In de eerste ronde wonnen we met 3-1 van de Willem Alexander school (in oranje shirts!) uit Bergen. Sven nam remise om de overwinning veilig te stellen en Joris kwam er net niet doorheen maar wist de remise wel veilig te stellen. In de tweede ronde tegen Hilversum waren we te veel onder de indruk van onze tegenstander. Echte groep 8 jeugd met een coach die regelmatig achter de borden ging staan. Eigenlijk best wel overweldigend. Een 4-0 nederlaag ondanks dappere strijd.

Ronde 3 bracht de reguliere strijd tegen het Palet uit Groningen. In de provinciale finale wonnen we gelukkig, in de Nosbo-finale verloren we kansloos, maar gisteren wonnen we echt verdiend. Milan en Thijs waren te sterk voor hun tegenstander, Sven won de belangrijkste partij van de match overtuigend en alleen Joris moest zijn hoofd buigen tegen de sterke Hannah Urban. In de vierde ronde mochten we tegen Bussel uit Blokker (niet de failliete winkelketen, maar de plek waar The Beatles ooit in 1964 optraden). Het werd een stevige en gelijkmatige 3-1 overwinning. Dit keer moesten de borden 3 en 4 keepen en dat deed onze topscorer Thijs uitstekend op het vierde bord. En dat dit keer onder de bezielende leiding van coach Martin! Opeens stonden we vierde in de tussenstand.

Bij het voerballen buiten gaf de begeleiding wel aan dat we waarschijnlijk 1 keer winst en 1 keer een gelijkspel nodig hadden om ons te plaatsen voor de finale. Want uit de vorige vier keer op het NK wisten we dat het vooral op de laatste twee ronden aan zou komen om ons bij de beste 8 te scharen en dus de finale te halen. In de vijfde ronde mochten we tegen de Anne Frankschool uit Leiden. Een sympathieke tegenstander.
We verloren nipt. Sven won een spannende partij waarin hij heel goed speelde op één klein foutje na. Gelukkig gaf zijn tegenstandster haar voordeel de volgende zet al weer terug aan Sven. Thijs kreeg een remise eindspel. Maar helaas verloren Joris en Milan nipt. Hiermee kwamen we op plek 9 terecht. De volgende tegenstander, de Michaëlschool uit Leeuwarden, zou een pittige klus worden. Vooral Sven en Joris moesten tegen toppers. Dus het was aan Thijs en Milan om een gelijk spel af te dwingen. Het plan lukte net niet. Het werd 3-1.
Ja en dan zit je er beduusd bij. Opeens waren we op een redelijk kansloze vijftiende plaats terecht gekomen... Gelukkig pakten Milan, Sven, Joris en Thijs de draad weer op: 'We gaan nu met 4-0 winnen en dan zien we wel. We hebben er in elk geval alles aan gedaan!' zie Milan. En dat werd de houding tegen de Hoeksteen uit Krommenie. Thijs en Milan maakten gehakt van hun tegenstander. Sven had een sterke tegenstander maar wist hem met zijn sterke spel (Sven scoorde 4,5 uit 7 op bord 2!) te verslaan. En dan Joris. Zijn tegenstander wist hem in een openingsval te lokken. Joris kwam hierdoor verloren te staan. Omdat het zo'n belangrijke partij is en het de wilskracht van het hele team symboliseert, geef ik hem hierbij in zijn geheel:
Bakker,Joris - Székely,Stijn
[C42]
BSK Almere (7), 14.06.2025
1.e4 e5 2.Pf3 Pf6 3.Pxe5 Pc6
Het beroemde Stafford gambiet in de Russische opening. Zwart geeft pion e5 weg om een voorsprong in ontwikkeling te krijgen. Het levert een gevaarlijke stelling op voor wit. Wit moet vooral oppassen voor offers op f2.
4.Pxc6 dxc6 5.Pc3
Eén van de valletjes is 5. d3 Lc5 6. Lg5? Pxe4 7. Lxd8 Lxf2+ 8. Ke2 Lg4#
Andere grappen zijn 5. e5 Pe4 6. d3? Lc5! 7. dxe4 Lxf2+ 8. Kxf2 Dxd1 met damewinst.
De zet die Joris speelt is goed, maar de zesde zet trapt wel in de volgende val.
5... Lc5 6.Lc4? Pg4!
De tegenstander kent het valletje goed. Want deze zet is beter dan 6... Lxf2+ 7. Kxf2 Dd4+
Overigens kun je je afvragen of zo'n valletje wel leidt tot het resultaat dat de juiste krachtsverhouding tussen de schakers weergeeft. Uiteindelijk zegt de partij dan meer over de kennis van een zettenreeks dan over kunde in het schaken.
7.0–0 Dh4
8.h3 Lxf2+
9.Txf2!
Gelukkig ziet Joris de enige zet die de strijd op gang houdt. 9. Kh1 Dg3 kost de dame want na 10. hxg4 volgt 10... Dh4# dus alleen 10. Dxg4 Lxg4 11. Txf2 blijft dan over.
9... Dxf2+ 10.Kh1 Df4?En hier zie je het nadeel van openingstrucjes: als je aan het eind van je trucje bent moet je wel weten hoe je verder moet gaan. De tegenstander geeft opeens het paard op g4 weg.
11.hxg4 Lxg4 12.De1 0–0 13.d4 Dd6 14.Le3 b5
15.e5 Dd7 16.Lb3 Le6 17.Dg3 g6 Dit maakt de zwarte velden rondom de koning heel zwak. Joris begrijpt dit en probeert met loper en dame mat te zetten op g7. Toch is het beter om ook het paard via veld e4 mee te laten spelen. Die kan ook naar het zwakke veld op f6. Bij een aanval is het altijd goed om alle stukken die je hebt erbij te halen. Het aantal stukken dat meedoet in een aanval bepaalt of de aanval succesvol is.
18.Lh6 Tfe8 19.Df3 De7 20.Df6
Nou wordt Joris slachtoffer van een tip die ik hem een paar partijen eerder gaf. De algemene regel (in eindspelen) is:
als je voor staat: stukken ruilen en pionnen op het bord houden, als je achter staat: pionnen ruilen en stukken op het bord houden.
Alleen als je vol in de aanval bent, heb je een uitzondering: niet ruilen, want dat helpt de verdediger!
Omdat 20... Dh4+ dreigt moet je wel iets als 20. Df4 of 20. Kg1 spelen voordat je Pe4 kunt spelen. Ruilen op f6 is echter minder goed want nu komt zwart in een kansrijk eindspel.
20... Dxf6 21.exf6 Lxb3
22.axb3 Te6 23.Tf1 b4 24.Pa4 Te2 25.c3 a5 26.cxb4 axb4 27.Tc1 Ta5 Er dreigt 28... Th5+ dus Joris moet pion b2 wel opgeven.
28.Pc5 Ta2
29.Pd3 g5 30.Lxg5 Ta5 31.Pf4 Txb2 32.Te1 Ta8 33.Te3 h6 34.Lxh6 Kh7 35.Th3 Tb1+
36.Kh2 Joris heeft een matnetje geweven. Er dreigt 37. Lg7+ Kg8 38. Th8#.
36... Txb3 37.Txb3 37. Th4 had het matnetje dichtgeklapt
37... Kxh6 38.Txb4 Kg5 39.Pd3 Kxf6 40.Tb7 Ta4 41.Txc7 Txd4
42.Txc6+ Ke7 43.Pf2 f5 44.Kh3  |
stelling na 44. Kh3 |
44... f4 45.Tc7+ Kd6 46.Th7 Ke5 47.Th4 Tc4 48.Pg4+ Ke4
49.Pf6+ Ke3 50.Pg4+ Ke2 51.Pe5 Td4 52.Pg6 Ke3
53.Pxf4!! Keurig, Joris. Vereenvoudigen naar een eenvoudig gewonnen pionneneindspel door het stuk terug te geven. Je mag echt supertrots zijn op deze zet!
53...Txf4 54.Txf4 Kxf4 55.Kh4
Kf5 56.Kh5 Kf6 57.g4 Kf7 58.Kh6 Kg8 59.g5 Kh8 60.g6 Kg8 61.g7 Kf7 62.Kh7
1-0
.jpg) |
de spelers met keepertrainer, video-analist, persvoorlichter en chauffeur van de spelersbus |
Een pittige partij voor Joris waarbij de tegenstander maar liefst zes keer remise aanbood, maar Joris vastbesloten op winst bleef spelen. Wat een vechtlust. Joris wilde beslist winnen voor het team. Het belang van de winstpartij van Joris werd de staf en begeleiding pas duidelijk toen de jeugd buiten aan het voetballen was. De einduitslagen druppelden binnen en doordat twee cruciale wedstrijden 2-2 werden bleven we boven deze 4 teams in de eindstand. Met nog een uitslag onduidelijk stonden we zevende en konden we niet meer buiten de top 8 vallen. Naar de finale!! Uiteindelijk als nummer 8 met één bordpunt, het punt van Joris, meer dan nummer 9.

Toen we naar buiten gingen om Joris, Thijs, Milan en Sven in te lichten was het schoolplein even te klein! De jeugd spoot alle kanten op. Een feestelijke terugreis volgde met eten in Lelystad. En wat werd erbij gepakt toen we onze bestelling hadden gedaan? Het schaakbord met gezamenlijk een partij spelen of suggesties doen in de analyse van een stelling. Wat een harmonieus team! Geweldig. Dank Thijs, Milan, Sven en Joris voor deze onvergetelijke dag in Almere!
 |
eten en schaken bij de Mac |